De djembé bestaat uit volgende onderdelen :
A. Het vel
B. De houten bekervormige klankdoos
C. De touwen
D. De stalen ringen
A. Het vel:
Het vel is Afrikaans geitenvel (vroeger ook antilopenvel, nu bij wet verboden!).
Afhankelijk van het soort geit en van haar leeftijd varieert de kwaliteit (m.b.t. dikte, soepelheid, … ). De echte kenners weten zelfs te zeggen bij levende geiten hoe hun vel zal klinken???
Het vel wordt geschoren (manueel) of chemisch geëpileerd.
Djemberythms geeft de voorkeur aan onbehandelde behaarde vellen, die pas na het initiëel opspannen worden onthaard.
Eénmaal op toon getrokken, behoudt de djembé voor een bepaalde tijd zijn toon (enkele maanden tot zelfs een paar jaar!), afhankelijk van hoe vaak men hem bespeelt, temperatuursverschillen, vochtigheid, …
Het “bij-tunen” achteraf kan men gemakkelijk zelf doen en duurt slechts enkele minuten.
Wist je dat een gevlekt vel (dalmatiër-type) het meest gevraagd door professionele, volgens sommige het best klinkende, het zeldzaamste en bijgevolg het duurste vel is op de Afrikaanse markt…??
Afrikaanse vellen zijn in België weinig voorradig.
Dit temeer omdat import in België en export uit Afrika gepaard gaat met veelvuldige certificaten en attesten van dierenarts tot het Ministerie van Volksgezondheid. Ook hierdoor wordt de prijs gevoelig de hoogte ingeduwd! Wij hebben ze echter steeds in stock.
Belgische geitenvellen, zijn een alternatief maar geven een sterk minderwaardige klank in vergelijking met de afrikaanse. Elk vel voelt anders aan als men het bespeelt. Het kan bijgevolg jaren duren eer de djembéspeler het voor hem “ideale” slagvel tegenkomt.
B. De Kuip: (= Houten bekervormige klankdoos)
De kuip dient als klankvoortbrengend en klankversterkend orgaan. De vorm verschilt van land tot land en soms zelf van streek tot streek. Afhankelijk van de overheersende cultuurtradities (lees: mentaliteit van de bevolking) overheerst dominante, statige, extroverte of tempogerichte ritmiek.
Dit bepaalt de vorm van de klankkast. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat men in een bepaalde streek djembé’s bouwt die minder bol zijn, hoekiger, die zich akoestisch gezien minder lenen voor het spelen van snelle ritmes, en anderzijds sterk afgeronde kuipen voor snelle ritmiek.
De houtsoort van de kuip geeft de klankleur van het voortgebrachte geluid.
Dit is bij alle houten instrumenten het geval: viool, gitaar, piano, …
De meest gebruikte houtsoorten voor de djembébouw zijn LENKE, DJALA en DOUGOURA.
Dit zijn allen kwalitatieve, duurzame tropische houtsoorten, die toch een verschillend accent geven aan de klank en die verschillen in gewicht.
Een djembékuip maken die een goede klank geeft bij de verschillende
basisslagen is een complexe taak.
De klankkleur wordt sterk verwezenlijkt door de houtsoort.
Dus samengevat zijn de belangrijkste parameters die een goede klank bepalen:
* soort hout
* vorm kuip en voet (graad van afbuiging)
* verhouding diameter Ø2 / Ø1
* de spanning van het vel
* technische bedrevenheid van de speler
C. De Touwen :
De touwen verzorgen de permanente spanning van het slagoppervlak. De kwaliteit van een djembé-touw zit in de rekbaarheid ervan.
We kunnen stellen dat de kwaliteit van het touw omgekeerd evenredig is met zijn rekbaarheid.
Touwen met minimale rekbaarheid zullen na veelvuldig spelen op een djembé, nog steeds dezelfde spanning vertonen, terwijl kwalitatief minder goede touwen de djembé na een zekere tijd zullen “ontstemmen” ten gevolge van hun rekbaarheid. De spanning vermindert en de optimale klank valt weg.
In dit geval volstaat het de djembé weer aan te trekken om terug de ideale klank te verkrijgen.
De meest gebruikte touwen voor djembé’s zijn surftouwen, 4 à 5 mm dik en met een minieme rekbaarheid.
Ook volledig gerokken touwen uit de surfwereld worden gebruikt, dit enkel voor professionele djembé’s omwille van hun hoge prijs per meter.
Wist je dat je een 20-tal meter touw nodig hebt om het vel aan de kuip te bevestigen?
De bevestigingstouwen rond de ringen zijn identiek, meestal 1 à 2 mm dunner.
D. De ringen:
De twee ringen (bovenste en onderste) zijn van staal en horen mooi rond te zijn.
Belangrijk is dat de ring zich op elke plaats op dezelfde afstand van de houten kuip bevindt.
De ringen worden voor esthetische redenen bekleed met stof.